Inwestycje w odnawialne źródła energii stają się coraz bardziej popularne, szczególnie w dobie rosnących cen energii elektrycznej i zmian w przepisach dotyczących prosumentów. Od 2022 roku w Polsce obowiązuje model net-billingu, który zastąpił wcześniejszy system opustów.
W 2025 roku fotowoltaika z magazynem energii wciąż budzi wiele pytań: czy inwestycja w taki system jest opłacalna, a jeśli tak, to jakie oszczędności możemy osiągnąć? W tym artykule szczegółowo przeanalizujemy te kwestie, przybliżając opłacalność inwestycji na podstawie konkretnych przykładów
i uwzględniając takie elementy jak autokonsumpcja, rozliczenia sald, sprzedaż energii po cenach rynkowych i wykorzystanie magazynów energii.
Rok 2025 przynosi coraz wyższe ceny energii, które według prognoz mają rosnąć o około 5% rocznie.
W połączeniu z kosztami związanymi z transformacją energetyczną, w tym inwestycjami w infrastrukturę sieciową, rachunki za prąd dla gospodarstw domowych mogą osiągnąć niespotykane dotąd poziomy.
Dla gospodarstwa domowego zużywającego około 10 000 kWh rocznie koszty energii mogą w 2025 roku wynosić nawet 10 000 zł rocznie, a w ciągu dekady przekroczyć 130 000 zł przy założeniu stałego wzrostu cen. W obliczu tych danych wiele osób szuka alternatywy, która pozwoli ograniczyć zależność od rosnących rachunków.
W typowym dniu instalacja fotowoltaiczna generuje energię głównie w godzinach 8:00–18:00.
W godzinach szczytowych, między 11:00 a 15:00, produkcja osiąga swoje maksimum. Właśnie wtedy magazyn energii ładuje się, a nadwyżki mogą być wykorzystane wieczorem, gdy zużycie energii
w gospodarstwach domowych rośnie.
Przykład:
W efekcie zmniejsza się ilość energii pobieranej z sieci, co obniża rachunki i zwiększa efektywność systemu.
Fotowoltaika pozwala na produkcję energii elektrycznej ze słońca, co w naturalny sposób zmniejsza zapotrzebowanie na energię z sieci. W systemie z magazynem energii energia wyprodukowana w nadmiarze w ciągu dnia jest przechowywana w akumulatorach, a następnie wykorzystywana w godzinach wieczornych i nocnych. Dzięki temu prosument może zwiększyć swoją autokonsumpcję nawet do 80%,
co znacząco wpływa na oszczędności.
Eksploatacja domowego magazynu energii wiąże się z kilkoma kluczowymi kosztami, które warto uwzględnić przy planowaniu takiej inwestycji.
Koszty zakupu i instalacji:
Koszty operacyjne:
Koszty energii własnej:
Koszty finansowe:
Choć magazyn energii zwiększa autokonsumpcję i niezależność energetyczną, generuje również dodatkowe koszty związane z zakupem, instalacją i eksploatacją. Przed podjęciem decyzji o inwestycji warto dokładnie przeanalizować wszystkie aspekty finansowe, uwzględniając zarówno potencjalne oszczędności, jak i koszty operacyjne.
Nowe zasady rozliczeń w 2025 roku
Od 2025 r. w Polsce obowiązują bardziej restrykcyjne zasady rozliczania nadwyżek energii z OSD. Dotychczasowy system opustów został zastąpiony mechanizmem sprzedaży energii po cenie rynkowej. Dla prosumentów oznacza to niższe korzyści finansowe z oddawania energii do sieci, ponieważ:
Aktualnie operatorzy sieci pracują nad wdrożeniem wyboru przez użytkownika sposobu rozliczania po cenach uśrednionych miesięcznych lub cen dynamicznych godzinowych. To kolejny element ważny
w wyborze przez klienta ponieważ należy tak go wybrać aby pasował do naszego profilu zużycia energii
w domu.
Przykład rozliczenia z OSD
Instalacja 10 kW generuje miesięcznie około 1 200 kWh w miesiącach letnich. Przy założeniu autokonsumpcji na poziomie 40%:
Przy sprzedaży tej nadwyżki po cenie 0,30 zł/kWh właściciel instalacji otrzymuje 216 zł.
Jednak w miesiącach zimowych, gdy zużycie przekracza produkcję, prosument kupuje energię z sieci po cenie 0,75 zł/kWh do 1zł/kWh.
Bilans może wyglądać następująco:
Z powyższego przykładu dostajemy jednoznaczną informację, że sposób samego generowanie energii do sieci i korzystania z tzw. „nadwyżek” i stworzonego depozytu, nie pozwoli nam na zgromadzenie wystarczającej liczby funduszów na pokrycie rachunków w okresie zimowym. W takiej sytuacji należy rozważyć kolejne kroki.
Autokonsumpcja to ilość energii wyprodukowanej przez instalację PV, która jest bezpośrednio wykorzystywana przez gospodarstwo domowe w czasie rzeczywistym. W typowym gospodarstwie domowym zużycie energii w czasie rzeczywistym wynosi około 30% produkcji systemu. W modelu net-billingu pozostała część energii jest sprzedawana do sieci po cenach rynkowych, co przynosi mniejsze korzyści finansowe niż pełne wykorzystanie energii na własne potrzeby.
Przykład:
Magazyn energii o pojemności 10 kWh zwiększa autokonsumpcję do około 80%. Energia zgromadzona
w bateriach może być wykorzystana w godzinach, gdy instalacja PV nie produkuje energii (wieczory, noce). W ten sposób gospodarstwo domowe ogranicza konieczność zakupu energii z sieci do minimum.
Przykład oszczędności dzięki magazynowi energii:
Profil zużycia energii w gospodarstwie domowym to kluczowy aspekt, który wpływa na efektywność instalacji fotowoltaicznej i opłacalność inwestycji w magazyn energii. Zużycie energii różni się w zależności od nawyków mieszkańców, charakterystyki budynku oraz wyposażenia w energochłonne urządzenia. Analiza profilu zużycia pozwala zoptymalizować projekt instalacji PV i dostosować wielkość magazynu energii do indywidualnych potrzeb.
Typowy profil zużycia energii
W przeciętnym gospodarstwie domowym zużycie energii rozkłada się nierównomiernie w ciągu doby. Najwięcej energii jest konsumowane w godzinach porannych i wieczornych, co zbiega się z czasem, gdy produkcja z instalacji PV jest najniższa. Średnie zużycie można podzielić na trzy główne strefy czasowe:
Optymalizacja profilu zużycia. Oprócz zainstalowania magazynu energii, optymalizację profilu zużycia można osiągnąć przez:
Profil zużycia energii w gospodarstwie domowym odgrywa kluczową rolę w maksymalizacji korzyści
z inwestycji w fotowoltaikę i magazyn energii. Indywidualna analiza zużycia umożliwia właściwe dobranie mocy instalacji i pojemności magazynu, co pozwala zwiększyć efektywność systemu i szybciej osiągnąć zwrot z inwestycji. Dla gospodarstw o dużym wieczornym zapotrzebowaniu na energię magazyn energii jest niezbędnym elementem systemu, który zwiększa niezależność energetyczną i minimalizuje koszty.
Na poniższym wykresie przedstawiono porównanie kosztów zakupu energii z sieci oraz oszczędności wynikających z instalacji fotowoltaiki z magazynem energii.
Widać wyraźnie, że inwestycja w PV zaczyna przynosić realne oszczędności już po pierwszych latach, a po spłacie kredytu oszczędności rosną wykładniczo. Całkowita spłata z inwestycji oscyluje w granicach 4-5lat. W ciągu 10 lat oszczędności przewyższają koszty energii zakupionej z sieci o około 20 000 zł. Powyższa analiza nie uwzględnia dofinansowania, które wynoszą aż do 50% kosztów! Wiec zwrot z takiej inwestycji oscyluje w granicach 3 lata.
Na kolejnym wykresie zaprezentowano strukturę wykorzystania energii w systemie PV z magazynem energii.
Dzięki magazynowi energii aż 80% wyprodukowanej energii może być wykorzystane na potrzeby własne. To znacząco zmniejsza zależność od sieci energetycznej i zwiększa opłacalność inwestycji.
Całkowity koszt instalacji PV z magazynem energii o mocy 10 kW i pojemności 10 kWh wynosi około
39 000 zł brutto z 8% VAT. Przy kredycie z miesięczną ratą 900 zł koszt całkowity wynosi 44 000 zł.
Choć początkowe wydatki mogą wydawać się wysokie, są one znacznie niższe niż koszty energii zakupionej z sieci w tym samym czasie. Po spłacie kredytu oszczędności są odczuwalne od razu, a instalacja zaczyna na siebie zarabiać. Należy również w analizie uwzględnić dofinansowanie Państwa do takich inwestycji. Dofinansowanie takie w 50% pokrywa koszty. To stanowi bardzo duże przyspieszenie zwrotu inwestycji.
W Polsce dostępne są różnorodne programy dofinansowania instalacji fotowoltaicznych, które mają na celu wspieranie rozwoju odnawialnych źródeł energii. Poniżej przedstawiam aktualne informacje na temat najważniejszych z nich:
Program "Mój Prąd"
Program "Mój Prąd" jest jednym z kluczowych instrumentów wspierających rozwój mikroinstalacji fotowoltaicznych w Polsce. Szósta edycja programu (Mój Prąd 6.0) rozpoczęła się 2 września 2024 roku
i potrwa do 20 grudnia 2024 roku lub do wyczerpania środków. Budżet tej edycji wynosi 400 mln zł,
z możliwością zwiększenia o dodatkowe 1,7 mld zł ze środków unijnych.
Warunki dofinansowania:
Program "Czyste Powietrze"
Program "Czyste Powietrze" koncentruje się na poprawie efektywności energetycznej budynków mieszkalnych oraz redukcji emisji zanieczyszczeń. W ramach programu możliwe jest uzyskanie dofinansowania na instalacje fotowoltaiczne jako element kompleksowej modernizacji energetycznej.
Aktualizacja: 28 listopada 2024 roku przyjmowanie wniosków w programie "Czyste Powietrze" zostało wstrzymane. Nowa odsłona programu planowana jest na wiosnę 2025 roku.
Program "Stop Smog"
Program "Stop Smog" skierowany jest do osób dotkniętych ubóstwem energetycznym i ma na celu wsparcie termomodernizacji budynków jednorodzinnych. Dofinansowanie może obejmować również instalacje fotowoltaiczne.
Warunki programu:
Regionalne programy dofinansowań
Wiele gmin i powiatów w Polsce oferuje własne programy wsparcia dla instalacji fotowoltaicznych. Przykładowo, większość gmin z powiatu słupeckiego uzyskała dofinansowanie na fotowoltaikę, pompy ciepła i magazyny energii, z czego skorzystają mieszkańcy uczestniczący w projekcie.
Ulga termomodernizacyjna
Oprócz programów dotacyjnych, właściciele domów jednorodzinnych mogą skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej, która pozwala na odliczenie od dochodu wydatków poniesionych na termomodernizację, w tym instalację fotowoltaik
W 2025 roku dostępne są różnorodne formy wsparcia finansowego dla inwestycji w fotowoltaikę, zarówno na poziomie krajowym, jak i lokalnym. Programy takie jak "Mój Prąd" czy "Czyste Powietrze" oferują atrakcyjne dotacje, jednak warunki i terminy naborów mogą ulegać zmianom. Dlatego warto
na bieżąco śledzić oficjalne komunikaty oraz konsultować się z lokalnymi władzami w celu uzyskania aktualnych informacji o dostępnych programach wsparcia.
Na podstawie powyższych wykresów można zauważyć, że inwestycja w fotowoltaika z magazynem energii jest korzystna, szczególnie w perspektywie długoterminowej. W pierwszych latach kluczowe jest odpowiednie zbilansowanie kosztów kredytu i oszczędności, co zostało przedstawione na pierwszym wykresie. Po spłacie kredytu korzyści są już w pełni odczuwalne. Dodatkowo, struktura wykorzystania energii z systemu PV wskazuje, jak ważne jest posiadanie magazynu energii – dzięki niemu możemy maksymalnie wykorzystać energię wyprodukowaną we własnym zakresie.
Porównując koszty i oszczędności na przestrzeni 10 lat, widzimy wyraźnie, że instalacja fotowoltaiczna
z magazynem energii stanowi bardziej opłacalną alternatywę w porównaniu do stale rosnących rachunków za prąd. Dla gospodarstw domowych, które zużywają około 10 000 kWh rocznie, jest to rozwiązanie zarówno ekologiczne, jak i finansowo efektywne.
Analiza jednoznacznie pokazuje, że fotowoltaika z magazynem energii to opłacalna inwestycja, szczególnie w kontekście rosnących cen energii. Korzyści finansowe, w połączeniu z uniezależnieniem się od sieci energetycznej, sprawiają, że inwestycja ta jest nie tylko opłacalna, ale również przyszłościowa. W perspektywie 10 lat oszczędności mogą wynosić nawet 100 000 zł w porównaniu do stałego zakupu energii z sieci.
System fotowoltaiczny z magazynem energii to rozwiązanie, które odpowiada na wyzwania współczesnej transformacji energetycznej, jednocześnie przyczyniając się do zmniejszenia emisji CO₂ i ochrony środowiska. Warto więc rozważyć taką inwestycję, zarówno z perspektywy ekonomicznej, jak i ekologicznej.
Pro Elektrotechnik sp. z o.o.
ul. Oleśnicka 18B
56-500 Syców
NIP: 9112036491
KRS: 0000865298
SĄD REJONOWY DLA WROCŁAWIA FABRYCZNEJ WE WROCŁAWIU, IX WYDZIAŁ GOSPODARCZY KRAJOWEGO REJESTRU SĄDOWEGO
Wysokość kapitału zakładowego 10 000,00 ZŁ
